Symposia 2015
Symposium Borgmannen - 22 en 23 oktober 2015 in Heek-
Nienborg (D)
In oktober organiseerde onze werkgroep Adelsgeschiedenis in
samenwerking met de Nederlands-Duitse Kring voor
Adelsgeschiedenis, het Historisch Centrum Overijssel en het NKS
Kenniscentrum Kasteel en Buitenplaats een symposium over
borgmannen onder de titel 'Borgmannen en Borgmanshuizen.
Landsheerlijke dienst en standsbewustzijn.' Dit was het 4e
Duits-Nederlandse dat door de Duits-Nederlandse Kring voor
Adelsgeschiedenis vormgegeven wordt. Sprekers uit Nederland en
Duitsland deelden op twee dagen un kennis en stand van zaken
van het onderzoek met de toehoorders.
Symposium Jachtcultuur en landgoederen - 9 oktober 2015
In dit symposium, dat gehouden werd op landgoed Middachten in
De Steeg gaven diverse onderzoekers in korte lezingen inzicht
geven op de positie die de jacht innam op Nederlandse
landgoederen, van familietradities tot landschappelijke
inrichting, maar ook hoe tegenwoordig hiermee omgegaan kan
worden. Met dit symposium wil de organisatie de jachtcultuur als
thema binnen wetenschappelijk onderzoek op de kaart zetten.
Symposia 2014
Symposium Tweehonderd jaar Nederlandse adel:
Genealogie - heraldiek - iconografie
In samenwerking met het Centraal Bureau voor Genealogie en het
Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en
Wapenkunde organiseerde de Stichting Werkgroep
Adelsgeschiedenis op 28 november 2014 de voltooing van de
nieuwe historische reeks van Nederland’s adelsboek het symposium
‘Nederlandse adel 1814-2014: Genealogie - heraldiek - iconografie’.
In twaalf korte presentaties gingen evenveel deskundige sprekers
in op de drie pijlers van het ‘rode boekje’: genealogie, heraldiek en
iconografie. Foto's en een verslag van het symposium vindt u op
de Facebookpagina 'Adel in Nederland'.
Symposia 2013
Symposium Egodokumente/Selbstzeugnisse des Adels
De Nederlands-Duitse Kring voor Adelsgeschiedenis organiseerde
op 6 en 7 juni 2013 in de Erbdrostenhof te Münster haar derde
symposium, die dit keer in het teken van egodocumenten in de
adelsarchieven stond.
Symposium ‘Nieuwe beelden van de adel. Multidisciplinair
adelsonderzoek in de laatste decennia'- 24 mei 2013
In 2011 organiseerde de Stichting Werkgroep Adelsgeschiedenis
een symposium over de stand van onderzoek op het gebied van de
(Nederlandse) adelsgeschiedenis in de afgelopen decennia. Bij dat
symposium werd met name aandacht besteed aan de historische
en sociologische invalshoek. Als vervolg op dat symposium werd op
vrijdag 24 mei 2013 in het Historisch Centrum Overijssel te Zwolle
aandacht besteed aan de belangrijkste andere hulpwetenschappen
en hun belang voor de adelsgeschiedenis.
Symposia 2012
Symposium Adel en Heraldiek - 2 november 2012 - Afscheid
Arnold Gevers
Op 2 november jl. werd door het HCO en de Stichting Werkgroep
Adelsgeschiedenis afscheid genomen van Arnold Gevers met het
symposium ‘Adel en heraldiek'. Adellijke kwartieren en
voorouderbewijs in de Nederlanden’. Tegelijkertijd verscheen het
10e deel van de Reeks Adelsgeschiedenis.onder de titel 'Adel en
Heraldiek in de Nederlanden'. Adel en heraldiek zijn vanaf de
verschijning van de eerste wapens nauw met elkaar verbonden.
Ter gelegenheid van de pensionering van archivaris en heraldicus
jhr. Arnold Gevers wordt in deze bundel voor het eerst in
Nederland aandacht besteed aan de vele facetten van de
symbiose van adel en heraldiek van de Middeleeuwen tot de
twintigste eeuw. Hier vindt u een impressie van deze dag.
Adellijke egodocumenten in Friesland uit de zeventiende
eeuw - Studiedag op 5 oktober 2012 bij de Fryske Akademy in
It Aljemint te Leeuwarden
In de Gouden Eeuw was er in Friesland sprake van een duidelijke
adelscultuur. We komen vele edelen tegen in hoge militaire en
bestuurlijke functies, onder wie bijvoorbeeld de Aylva’s, de
Burmania’s en de Eysinga’s. Zeker in vergelijking met het gewest
Holland was er een adelshegemonie in de Friese samenleving, die
door de edelman zelf en door de overige Friezen ook werd gevoeld.
De edelen probeerden op tal van manieren hun superioriteit te
tonen en probeerden zich te onderscheiden door hun levensstijl,
standsbesef en aristocratische distinctie en zelfrepresentatie.
De Fryske Akademy organiseert deze studiedag in samenwerking
met de Stichting Werkgroep Adelsgeschiedenis en de projectgroep
Auto/Biografie van het Huizinga Instituut. Het programma vindt u
hier.
Nieuwe Beelden van de Buitenplaats
Georganiseerd op Kasteel Groeneveld in Baarn op 15 september
2012. Zie bijgaande fotofolder.
Op het symposium werd de huidige stand van onderzoek op het
gebied van de buitenplaatsen belicht. De speciale focus lag hierbij
op de periode 1609-1672 en alle provincies kwamen afzonderlijk
aan bod. Iedere provincie kent grotere en kleinere buitenplaatsen,
maar zijn er ook regionale verschillen? Bestaat er interactie tussen
de buitenplaats van de stedeling en de buitenplaats ontstaan uit
het omgrachte huis/kasteel van de edelman.
Symposium 2011
State of the Art
Georganiseerd in het Duitse Huis te Utrecht op 12 november 2011.
Zie bijgaande fotofolder.
Op het symposium werd de huidige stand van onderzoek op het
terrein van de adelsgeschiedenis behandeld. Vijf sprekers
behandelden elk een periode, van middeleeuwen tot heden, waarbij
iedere spreker zich niet beperkte tot zijn eigen onderzoek en
deskundigheid, maar ook zijn licht liet schijnen over een aantal
aspecten met betrekking tot het overige adelsonderzoek binnen de
door hem behandelde periode en aanpalende disciplines.
Congres 2009.
Smaak en distinctie [folder]
Georganiseerd in samenwerking met de Werkgroep 18e Eeuw, het
Meertens Instituut en het Centrum voor Stadsgeschiedenis
(Antwerpen).
N.H. Bijleveld Onderscheid en gelijkheid in het adellijk sterven
Renger de Bruin Een adellijk distinctie-instrument: de Ridderlijke
Duitsche Orde de Balije van Utrecht
Edwin van Meerkerk Het kabinet van Willem V en Wilhelmina van
Pruisen
A.J. Gevers Mensema „Männer im Harnisch“, of des keizers kleren
Kees Kuiken Pretentie en distinctie in 18e eeuws wapenporselein
Joke J. Hermsen Smaak en stijl in het gedachtengoed van Belle van
Zuylen
Bert Timmermans De laat-17e eeuwse Antwerpse en vroeg-18e
eeuwse Brusselse stadsadel als collectioneur en selectieheer
Ingrid R. Vermeulen ‘Goût des nations’: het papieren museum van
Pieter Cornelis van Leyden (1717-1788)
Dries Lyna De creatie van connoisseurs? Veilingcatalogi en
canonvorming op de Antwerpse kunstmarkt van de achttiende
eeuw
Junko Aono ‘Ennobling’ daily life: a question of refinement in aearly
18th-century Dutch genre painting
Yme Kuiper Schilderijen verzamelen in doopsgezinde families in
tweede helft van 18e eeuw
Alpita de Jong Taal en distinctie
Rick Honings Van kunst naar karaktermoord
Bert de Munck Dingen publiek maken in vroegmodern Antwerpen
Gijsbert Rutten Smaak en distinctie in de taal
Harm Nijboer en Hester Dibbits Ruikt Keuls Water even lekker als
Eau de Cologne?
Over de performativiteit van het Frans bij de beleving van luxe in
de 18e- eeuw
Erica Heinsen-Roach De Smaak van het Geschenk:
Onderhandelingen over de Vrijlating van Nederlandse burgers uit
Noord - Afrika, 1680-1700
Hilde Neus Smaak en distinctie in het 18e eeuwse Suriname
Eveline Sint Nicolaas Cornelis Calkoen, ambassadeur en
levensgenieter in Istanbul
Marion Peters Kennis is macht. De encyclopedische verzameling
van de Amsterdamse burgemeester en VOC-bewindhebber Nicolaes
Witsen (1641-1717)
Jan Oosterholt Het debat over de literaire ‘smaak der Nederlanden’
rondom 1800
Christophe Madelein Paulus van Hemert: strategisch met smaak
Max Noordhoek Smaak en Distinctie en verschuivende panelen
Hanneke Ronnes 18e eeuwse elitearchitectuur
Symposium 2006.
Der Adel in Nordwestdeutschland und den Niederlanden im
19. und 20. Jahrhundert [folder]
Prof. dr. Yme Kuiper, 'Adel und Elitenwandel in den Niederlanden im
19. und 20. Jahrhundert'.
Dr. Silke Marburg, 'Adelige Binnenkommunikation und ihre
Randbedingungen. Moderne in Nord-westdeutschland und
Sachsen'.
Prof. dr. Jaap Dronkers, 'Das Obenbleiben des Niederlandischen
Adels im 20. Jahnrhundert. Eine Ausnahme im Vergleich met dem
Deutschen Adel?'.
Dr. Gerd Dethlefs, ‘Adelskultur im Westfalen der Fruhen Neuzelt
1550-1800’.
Dr. Josef Lammers, ‘Der Erbdrostenhof aus kunst- und
architekturhistorischer Sicht’.
Dr. Ulf-Diedrich Kom, ’Adelshofe in Munster’.
Prof. dr. Manfred Rasch:Kohle-Stahl-Chemie-Dienstleistung.
Westfalische Adelige als Unternehmer in 19. Jahrhunderd’.
Dr. Horst conrad, ‘Stand und Konfession. Der Verein der
katholischen Edelleute Deutschlands im Kaiserreich
Prof. dr. Eckart Conze: Adel, Staat und gesellschaft im 20.
Jahrhundert
Symposium 2005.
Adel en cultuur in het Nederlands-Duitse grensgebied/Adel
und Kultur im niederländisch-deutschen Grenzraum (1500-
1800).
In samenwerking met het Gelders Archief
Drs. B. Olde Meierink, 'Adellijk bouwen "dies- und jenseits"'.
Dr. J.C. Bierens de Haan, 'Adellijke wooncultuur in de 18e eeuw'.
Dr. H. Düselder, 'Alltag im Adelshaus. Von den Menschen und den
Dingen im adeligen Haushalt'.
Dr. W. Löhr, 'Erziehung und Bildung'.
Prof.Dr. H. Tervooren, 'Literatur als Medium adeliger
Repräsentation und Geselligkeit'.
Prof.Dr. V. Manuth, 'Zwischen Tradition und Aufklärung. Der Adel
im deutsch-niederländischen Grenzgebiet als Auftraggeber von
Porträts'.
Dr. H.M.J. Tromp, 'Hele heren en halve Hollanders. De Van Spaens,
een adellijk geslacht uit het grensgebied tussen Gelre, Kleef en
Pruissen (1600-1860)'.
Symposium 2005.
De Nederlandse adel in de twintigste eeuw.
Dr. Bert Schijf, 'Boven blijven: waarom het van adel-zijn goede
kansen bood op verkrijging van elite-posities in het Nederland van
de twintigste eeuw'.
Dr. Yme Kuiper, 'Van house-party naar massa-meeting. De adellijke
netwerken van de Oxford Groep in Nederland tijdens het
Interbellum'.
Drs. Annemieke Kylstra-Wielinga, 'Pro castello. De band tussen de
adel en zijn behuizing in de late twintigste eeuw'.
Dr. Kees Bruin, 'De heroprichting van de Johanniter Orde in
Nederland'.
Prof.dr. Jaap Dronkers, 'Afnemende homogamie onder de adel in de
20ste eeuw: een Duits-Nederlandse vergelijking'.
Forum over onderzoek naar adel in het Nederland van de 20ste
eeuw: de feiten, de beeldvorming en de mythen
Symposium 2003.
Honderd jaar Nederland's adelsboek
In samenwerking met het Centraal Bureau voor Genealogie
Mr. dr. Vincent A.M. van der Burg, 'Het Nederlandse adelsbeleid
sedert 1980'.
Drs. Redmer H. Alma, 'De Nederlandse adel als
onderwerp van historisch en sociologisch onderzoek'.
Prof.dr. Paul Janssens, 'De adel in de Lage Landen
voor en na Koning Willem I'.
Nico Plomp, 'Honderd jaar Nederland’s Adelsboek'
Symposium 2003.
Grenzeloze adel
Dr. Johan Aalbers, 'Mijmeringen rondom een aantal adellijke
geslachten'.
Albert Mensema, 'De Van Rechterens'.
Bezichtiging van Kasteel Well, Haus Wissen en Schloss Haag.
Symposium 2003.
Friese adel en de Nassaus
Inleidingen door Yme Kuiper en Rita Mulder-Radetzky.
Symposium 2003.
Drie eeuwen Gelderse portretkunst 1550-1850
In samenwerking met Museum Het Valkhof te Nijmegen en de
Vereniging Gelre.
Dr. Rudi Ekkart, 'De Gelderse portretkunst in Nederlands
perspectief'.
Prof.dr. Volker Manuth, 'Enkele opmerkingen over stijl en
iconografie van de Gelderse portretten'.
Dr. Johan Aalbers, 'Reflecties rond een aantal Gelderse adellijke en
patricische families'.
Dr. Johan Carel Bierens de Haan, 'De rol van het portret in het
Gelderse interieur'.
Symposium 2001.
Ridderschappen
Dr. Antheun Janse, ‘De Ridderschap van Holland.
Portret van een adellijke elite in de late
Middeleeuwen’.
Prof. Jkvr. Dr. Johanna Maria van Winter, ‘De ridderschap in
Gelderland. De nieuwe inzichten na 40 jaar’.
Drs. Jos Mooiweer, 'De Overijsselse ridderschap in de
late Middeleeuwen'.
Drs. Redmer Alma, 'De Ommelander ridderschap
1498-1516'.
Symposium 2000.
Regionale adelsgroepen in de Lage Landen van de late
Middeleeuwen tot de zestiende eeuw
Drs. R.H. Alma, 'De middeleeuwse Ommelander adel'.
Drs. Js. Mooijweer, 'Pacificatie en inburgering van heren en
jonkers. De Overijsselse ridderschap van 1424 tot 1622'.
Ir. T. Hermans, 'De woontoren in Utrecht'.
N. Plomp, 'Boerenadel in het rivierengebied'.
Dr. M. van Gent, 'Om de gunst van de graaf: Hollandse edelen en
de grafelijkheid in de late Middeleeuwen'.
Symposium 1999.
Adel en hoven
Prof.dr. L. Duerlo, 'Het Brusselse hof van Albrecht en Isabella'.
Dr. W. Bergsma, 'Hofleven van stadhouder Willem Lodewijk 1560-
1620'.
Mevr. A. DeVos, Lic., 'De bouwactiviteiten aan de hoven van
Maurits en van Albrecht en Isabella'.
Dr. M. Ebben, 'Een buitengewone ambassade van de Republiek
naar het Spaanse hof'.
Symposium 1998.
Ridderlijke orden
In samenwerking met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor
Geslacht- en Wapenkunde, de Ridderlijke Duitse Orde, Balije van
Utrecht, de Johanniter Orde in Nederland en de Souvereinde
Militaire Orde van Malta, afdeling Nederland.
Prof.dr. J.M. van Winter, 'Broeders van Sint Jan'.
Drs. M. Koopstra, 'De bezitsverwerving van de Duitse Orde te
Utrecht'
Dr. G. van Buren en drs. D. Meuwissen, 'Methodologische
problemen bij het onderzoek van opvolgingsreeksen: de portretten
van de landcommandeurs van de Duitse Orde, Balije van Utrecht'.
Drs. Ch.S.A. barones van Wijnbergen, 'De Malthezer Orde in de
19de en 20ste eeuw'.
Mr. S.J.J. baron van Voorst tot Voorst, 'De Maltezer Orde nu'.
Jhr.mr. H.J. van der Does, 'De Johanniter Orde'.
Jhr.mr. R.E.W. van Weede, 'De Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van
Utrecht'.
Opening in en bezichtiging van de Catharijnekathedraal, rondleiding
door het Duitsche Huis en ontvangst in het Maltezer huis.